آیه 44 سوره نساء

از دانشنامه‌ی اسلامی

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يَشْتَرُونَ الضَّلَالَةَ وَيُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ

[4–44] (مشاهده آیه در سوره)


<<43 آیه 44 سوره نساء 45>>
سوره :سوره نساء (4)
جزء :5
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

آیا ندیدی و ننگریستی به (حال) آنان که اندک بهره‌ای از علم کتاب یافتند که خریدار ضلالت هستند و همی خواهند که شما (اهل ایمان) نیز گمراه شوید؟!

آیا به کسانی که بهره ای اندک از علم کتابِ [تورات و انجیل] به آنان داده شده ننگریستی [که با پنهان داشتن حقایق کتاب و تحریف آیاتش] گمراهی را می خرند، و [از روی حسادت و دشمنی] می خواهند شما هم از راه مستقیم گمراه شوید؟!

آيا به كسانى كه بهره‌اى از كتاب يافته‌اند ننگريستى؟ گمراهى را مى‌خرند و مى‌خواهند شما [نيز] گمراه شويد.

آيا آن كسانى را كه از كتاب بهره‌اى داده شده‌اند، نديده‌اى كه گمراهى مى‌خرند و مى‌خواهند كه شما نيز گمراه شويد؟

آیا ندیدی کسانی را که بهره‌ای از کتاب (خدا) به آنها داده شده بود، (به جای اینکه از آن، برای هدایت خود و دیگران استفاده کنند، برای خویش) گمراهی می‌خرند، و می‌خواهند شما نیز گمراه شوید؟

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Have you not regarded those who were given a share of the Book, who purchase error and desire that you [too] should lose the way?

Have you not considered those to whom a portion of the Book has been given? They buy error and desire that you should go astray from the way.

Seest thou not those unto whom a portion of the Scripture hath been given, how they purchase error, and seek to make you (Muslims) err from the right way?

Hast thou not turned Thy vision to those who were given a portion of the Book? they traffic in error, and wish that ye should lose the right path.

معانی کلمات آیه

نصيب: بهره. سهم.

نزول

محل نزول:

این آیه همچون دیگر آیات سوره نساء در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است.

شأن نزول:

«شیخ طوسى» گوید: ابن عباس و قتادة و عكرمة گويند: اين آيه درباره قومى از يهوديان نازل گرديده كه هدايت را به ضلالت مبدل گردانيدند تا اين كه رسول خدا صلی الله علیه و آله را به جاى تصديق تكذيب نمايند.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ وَ يُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ «44»

آيا نديدى آنان را كه بهره‌اى از كتاب خدا به آنان داده شده بود (به جاى آنكه هدايت كسب كنند) گمراهى مى‌خرند و مى‌خواهند شما (نيز) راه را گم كنيد.

پیام ها

1- علم به كتاب آسمانى، به تنهايى براى هدايت كافى نيست. أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ‌ ... يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ

2- آگاهى علماى اهل كتاب از تعاليم الهى ناقص است و همين نقص زمينه‌ى انحراف مى‌شود. «نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ»

3- دانشمندان منحرف، از علم و مقام خود سوء استفاده كرده و در كمين انحراف و گمراهى ديگرانند. «يُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ وَ يُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ (44)

چون حق تعالى ذكر احكامى فرمود كه واجب است اعتقاد و عمل به آن نمودن، در عقب تحذير فرمايد به آنچه خلاف و ضد آن مى‌باشد:

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ‌: آيا نمى‌بينى و منتهى نشده علم تو اى پيغمبر، به سوى آنان كه عطا شده است به آنها بهره كمى از علم كتاب تورات. مراد احبار يهودند كه، يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ: مى‌خرند گمراهى را، يعنى بدل كنند هدايت را به ضلالت. هدايت آنها آن بود كه به نعت و صفت حضرت ختمى مرتبت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عارف بودند. و ضلالت آنها آن بود كه بعد از بعثت آن حضرت، انكار او نمودند از روى جحود و عناد و استكبار. يا معنى آنست كه به جهت اخذ رشوه، تحريف تورات و تغيير احكام الهى نمايند، وَ يُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ‌: و مى‌خواهند اين گمراهان، از روى حسد و عداوت اينكه شما مؤمنان نيز گمراه شويد از راه راست كه طريقه حقه مى‌باشد. توصيف فرموده اين جماعت را به دو صفت: يكى ضلالت بقوله:

يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ، و ديگر اضلال مردم از طريق حق بقوله: وَ يُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ‌. و هيچكس حالش بدتر و عذابش سخت‌تر نيست از كسى كه جامع اين دو صفت باشد، يعنى ضلال و اضلال.

تبصره: چون آيات قرآنى عبرت به عموم لفظ است نه خصوص سبب، پس داخلند در اين آيه كسانى كه اتيان شده به آنها بهره كمى از كتاب محكم سبحانى يعنى قرآن، و تبديل مى‌كنند هدايت و اسلام و ايمان و احكام الهيه و سنت نبويه را به ضلالت و كفر و غوايت.

تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 453


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


سوره النساء «4»: آيات 44 تا 45

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ وَ يُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ (44) وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدائِكُمْ وَ كَفى‌ بِاللَّهِ وَلِيًّا وَ كَفى‌ بِاللَّهِ نَصِيراً (45)

ترجمه‌

آيا نديدى آنانرا كه داده شدند بهره را از كتاب ميخرند گمراهى را و ميخواهند كه گم كنيد شما راه را

و خدا داناتر است بدشمنان شما و كافى است خدا صاحب اختيار شما و بس است خدا ياور شما.

تفسير

گفته شده است در باره علماء يهود نازل شده است كه مختصر بهره و حظّى از علم تورية داشتند كه خريدارى مينمودند گمراهى را براى خودشان بهدايتى كه حاصل شده بود براى آنها بسبب معجزات دالّه بر صدق نبوت پيغمبر (ص) و ذكر اوصاف آنحضرت در تورية و علاوه بر اين ميخواستند مؤمنين را هم گم نمايند از راه حق ولى خداوند چون عالم بود باراده آنها مؤمنين را از عداوت و مقصود آنها مطلع فرمود تا از آنها در حذر باشند و از صداقت و رفاقت با آنها اجتناب نمايند و كسيكه دوست و مدبّر امور و معين و ناصر او خدا باشد مستغنى از غير است و كفايت ميكند او را از هر ولى و ياورى پس بايد باو پيوست و از غير او چشم پوشيد

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


أَ لَم‌ تَرَ إِلَي‌ الَّذِين‌َ أُوتُوا نَصِيباً مِن‌َ الكِتاب‌ِ يَشتَرُون‌َ الضَّلالَةَ وَ يُرِيدُون‌َ أَن‌ تَضِلُّوا السَّبِيل‌َ (44)

آيا نمي‌بيني‌ كساني‌ ‌را‌ ‌که‌ بآنها يك‌ قسمتي‌ ‌از‌ كتاب‌ داديم‌ ضلالت‌ ‌را‌ خريدند و ‌در‌ مقام‌ ‌بر‌ آمدند ‌که‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌در‌ راه‌ مستقيم‌ گمراه‌ كنند و بضلالت‌ اندازند.

أَ لَم‌ تَرَ بمعني‌ (ا ‌لم‌ تعلم‌) ‌است‌ ‌يعني‌ آيا نميداني‌ و استفهام‌ تقريري‌ ‌است‌ ‌يعني‌ البته‌ ميداني‌ مثل‌ اينكه‌ كسي‌ ‌در‌ مقابل‌ ‌شما‌ مرتكب‌ يك‌ عمليست‌ ديگري‌ بشما ميگويد نمي‌بيني‌ چه‌ ميكند، و پيغمبر اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ چون‌ علمش‌ احاطه‌ دارد ‌بما‌ ‌کان‌ و ‌ما ‌يکون‌ البته‌ ميداند و مي‌بيند.

‌الي‌ ‌الّذين‌ مراد فرقه‌ يهود و نصاري‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌آنها‌ ‌را‌ اهل‌ كتاب‌ گويند أُوتُوا نَصِيباً مِن‌َ الكِتاب‌ِ مراد تورية و انجيل‌ ‌است‌، و تعبير ‌به‌ نصيب‌ ‌براي‌ اينست‌ ‌که‌ بسياري‌ ‌از‌ تورية و انجيل‌ ‌از‌ دست‌ رفته‌ و تحريف‌ ‌شده‌ و يك‌ قسمتي‌ بيش‌ ‌از‌ ‌آن‌ بدست‌ ‌آنها‌ نرسيده‌ و همين‌ قسمت‌ ‌هم‌ ‌در‌ ‌آن‌ بشارات‌ بوجود حضرت‌ خاتم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ دارد و ‌آنها‌ فهميدند و يقين‌ پيدا كردند ‌مع‌ ‌ذلک‌ يَشتَرُون‌َ الضَّلالَةَ خريداري‌ كردند گمراهي‌ ‌را‌ ‌از‌ روي‌ عناد و عصبيت‌ بواسطه‌ اينكه‌ ‌اينکه‌ پيغمبر ‌از‌ طائفه‌ ‌آنها‌ نيست‌ و باين‌ ‌هم‌ قناعت‌ نكردند بلكه‌ يريدون‌ ميخواهند أَن‌ تَضِلُّوا السَّبِيل‌َ

جلد 5 - صفحه 92

‌شما‌ ‌را‌ ‌هم‌ گمراه‌ كننده‌ و ‌از‌ طريق‌ حق‌ منحرف‌ نمايند.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه‌ 44)

‌در‌ ‌این ‌آیه‌ خداوند ‌با‌ تعبیری‌ حاکی‌ ‌از‌ تعجب‌ ‌به‌ پیامبر ‌خود‌، خطاب‌ می‌کند ‌که‌: «آیا ندیدی‌ جمعیتی‌ ‌که‌ بهره‌ای‌ ‌از‌ کتاب‌ آسمانی‌ ‌را‌ ‌در‌ اختیار داشتند، (اما ‌به‌ جای‌ ‌این ‌که‌ ‌با‌ ‌آن‌، هدایت‌ و سعادت‌ ‌برای‌ ‌خود‌ و دیگران‌ بخرند) ‌هم‌ ‌برای‌ ‌خود‌ گمراهی‌ خریدند ‌هم‌ می‌خواهند ‌شما‌ گمراه‌ شوید» (أَ لَم‌ تَرَ إِلَی‌ الَّذِین‌َ أُوتُوا نَصِیباً مِن‌َ الکتاب‌ِ یشتَرُون‌َ الضَّلالَةَ وَ یرِیدُون‌َ أَن‌ تَضِلُّوا السَّبِیل‌َ).

و ‌به‌ ‌این ترتیب‌ آنچه‌ وسیله هدایت‌ ‌خود‌ و دیگران‌ ‌بود‌ ‌بر‌ اثر سوء نیاتشان‌ تبدیل‌ ‌به‌ وسیله گمراه‌ شدن‌ و گمراه‌ کردن‌ گشت‌، چرا ‌که‌ ‌آنها‌ هیچ‌ گاه‌ دنبال‌ حقیقت‌ نبودند، بلکه‌ ‌به‌ همه‌ چیز ‌با‌ عینک‌ سیاه‌ نفاق‌ و حسد و مادیگری‌ می‌نگریستند.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
  2. طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‌3، ص 3.
  3. صاحب مجمع البيان از ابن عباس نقل نمايد: كه اين آيه درباره رفاعة بن زيد بن السائب و مالك بن دخشم نازل شده در موقعى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله سخن مى گفت. رفاعة زبان خود را با صدا در دهن مى چرخانيد و مسخره مي‌كرد چنان كه ابن اسحق نيز اين خبر را از ابن عباس نقل نموده و اسم آن شخص را رفاعة بن زيد بن التابوت ذكر كرده است و گويد اين شخص از بزرگان يهود بوده است.
  4. محمدباقر محقق،‌ نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه، ص 200.

منابع